การเปลี่ยนแปลงดินแดนของสยามและไทย

การเปลี่ยนแปลงดินแดนของสยามและไทย

          การเปลี่ยนแปลงดินแดนของสยามและไทย เกิดขึ้นทั้งหมด 14 ครั้ง โดยการเปลี่ยนแปลงดินแดนครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ระหว่างยุคล่าอาณานิคมของชาติตะวันตก

สมัยรัตนโกสินทร์


ครั้งที่ รัชสมัย วันที่ ดินแดน เสียให้แก่ เนื้อที่ (ตร.กม.)

1 รัชกาลที่ 1 11 สิงหาคม พ.ศ. 2329 ปีนัง สเตรทเซทเทิลเมนท์ (อังกฤษ) 375

2 รัชกาลที่ 1 16 มกราคม พ.ศ. 2336 มะริด ทวาย ตะนาวศรี อาณาจักรพม่า 55,000

3 รัชกาลที่ 2 พ.ศ. 2353 บันทายมาศ จักรวรรดิฝรั่งเศส

4 รัชกาลที่ 3 พ.ศ. 2368 แสนหวี เชียงตุง เมืองพง อาณาจักรพม่า 90,000

5 รัชกาลที่ 3 พ.ศ. 2369 รัฐเประ สหพันธรัฐมาเลย์ฯ (อังกฤษ)

6 รัชกาลที่ 4 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2393 สิบสองปันนา จักรวรรดิต้าชิง 60,000

7 รัชกาลที่ 4 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2410 แคว้นเขมร และเกาะอีก 6 เกาะ กัมพูชาในอารักขาของฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส) 124,000

8 รัชกาลที่ 5 22 ธันวาคม พ.ศ. 2431 สิบสองจุไทและหัวพันห้าทั้งหก อินโดจีนของฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส) 87,000

9 รัชกาลที่ 5 27 ตุลาคม พ.ศ. 2435 ดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำสาละวิน (5 เมืองเงี้ยว และ 13 เมืองกะเหรี่ยง) บริติชราช (อังกฤษ) 30,000

10 รัชกาลที่ 5 3 ตุลาคม พ.ศ. 2436 ดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง หรือ ราชอาณาจักรลาว อินโดจีนของฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส) 143,000

11 รัชกาลที่ 5 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2446 ดินแดนฝั่งขวาแม่น้ำโขง จำปาศักดิ์ ไชยบุรี อินโดจีนของฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส) 25,500

12 รัชกาลที่ 5 23 มีนาคม พ.ศ. 2449 พระตะบอง เสียมราฐ ศรีโสภณ อินโดจีนของฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส) 51,000

13 รัชกาลที่ 5 10 มีนาคม พ.ศ. 2451 ไทรบุรี ปะลิส กลันตัน ตรังกานู สหภาพมาลายา (อังกฤษ) 38,455

14 รัชกาลที่ 9 15 มิถุนายน พ.ศ. 2505 ปราสาทพระวิหาร ราชอาณาจักรกัมพูชา 2

หมายเหตุ


- ประวัติศาสตร์ของสยามประเทศ ไม่ได้มีการบันทึกเรื่องการเสียดินแดนของเมืองตราด,เกาะช้าง,เกาะกูด,เมืองประจันตคีรีเขตต์ และเกาะกง ซึ่งเป็นการเสียดินแดนให้แก่อินโดจีนภายใต้การควบคุมของสาธารณรัฐฝรั่งเศส ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2447 และการเสียเมืองจันทบุรี ในปี พ.ศ. 2436

- แต่การเสียดินแดนทั้ง 2 เมือง สยามก็ได้รับเมือง ตราด,เกาะช้าง,เกาะกูด,พร้อม จันทบุรี และกลับคืน ในปี พ.ศ. 2449 ส่วนประจันตคีรีเขตต์ และเกาะกง ไม่ได้รับกลับคืน อำนาจทั้งหมดก็กลายเป็นของอินโดจีนฝรั่งเศส จวบจนกัมพูชาไปโดยปริยาย

- ประเทศไทย ได้แผ่นดินกลับคืนจากฝรั่งเศสอีกครั้งเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2484 ถึง พ.ศ. 2489 เช่น เมืองพระตะบอง กลายเป็นจังหวัดพระตะบอง, เมืองเสียมราฐและศรีโสภณ กลายเป็นจังหวัดพิบูลสงคราม เมืองจำปาศักดิ์และรัตนคีรี กลายเป็นจังหวัดนครจัมปาศักดิ์ เมืองไชยบุรี กลายเป็น จังหวัดลานช้างรัฐบาลไทยได้รีบเปิดที่ทำการไปรษณีย์โทรเลขและคลังออมสินสาขาพระตะบอง จำปาศักดิ์ พิบูลสงครามและลานช้าง แต่เมื่อหมดสัญญา ก็ทำให้แผ่นดินดังกล่าวกลายเป็นส่วนหนึ่งของ ลาว และส่วนหนึ่งของกัมพูชา สืบมา

- กลุ่มฝั่งซ้ายแม่น้ำสาละวิน และ 13 เมือง ครั้งเมื่อเสียให้บริติชอินเดียภายใต้การควบคุมของราชอาณาจักรบริเตนใหญ่เป็นเวลานาน ทำให้กลุ่มดินแดนดังกล่าว ได้กลับคืน แล้วถูกยกฐานะเป็น สหรัฐไทยเดิม เป็นรัฐประชาชาติในการกำกับของราชอาณาจักรไทยอยู่ครั้งหนึ่ง
คนไทยพลัดถิ่นในส่วนที่เสียดินแดนเดิม มีด้วยกัน 4 กลุ่ม คือ ไทยโยเดีย,ไทยตะนาวศรี, ไทยในมาเลเซีย และ ไทยเกาะกง เป็นต้น

- ไทยได้ดินแดนคืนจากอังกฤษ เนื่องจากแม่น้ำที่ทำการปักปันดินแดนเปลี่ยนทิศทางการไหล โดยได้มาสามแห่ง ได้แก่ แม่น้ำรวก แม่น้ำสาย และแม่น้ำกระบุรี

- ได้ดินแดนจากฝรั่งเศสบริเวณเมืองหนองคาย เนื่องจากเป็นฤดูแล้งแม่น้ำโขงจึงมีน้ำลดลง เกาะจึงกลายเป็นแผ่นดินในฝั่งไทย เจ้าเมืองหนองคายได้แจ้งกับฝรั่งเศสในลาวว่า เกาะแห่งนี้เสียสภาพเกาะไปแล้ว ไทยจึงได้เกาะแห่งนี้คืนมา

การเปลี่ยนแปลงดินแดนของสยามและไทย

ที่มา : th.wikipedia.org