ตราประจำจังหวัดนครสวรรค์
จังหวัดนครสวรรค์ เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ระหว่างตอนล่างของภาคเหนือและตอนบนของภาคกลาง มีพื้นที่ประมาณ 9,597 ตารางกิโลเมตร นับเป็นจังหวัดที่มีความสำคัญในทางประวัติศาสตร์อีกจังหวัดหนึ่งของประเทศไทย มีพื้นที่ติดต่อกับหลายจังหวัด ได้แก่ ด้านเหนือ ติดต่อกับจังหวัดพิจิตรและกำแพงเพชร ทางตะวันออกติดกับจังหวัดเพชรบูรณ์และลพบุรี ด้านใต้ติดกับจังหวัดสิงห์บุรี ชัยนาท และอุทัยธานี ส่วนด้านตะวันตกติดกับจังหวัดตาก
ที่ตั้งจังหวัดนครสวรรค์ในประเทศไทย
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
- ต้นไม้ประจำจังหวัด: เสลา (Lagerstroemia loudonii)
- คำขวัญประจำจังหวัด: เมืองสี่แคว แห่มังกร พักผ่อนบึงบอระเพ็ด ปลารสเด็ดปากน้ำโพ
ประวัติศาสตร์
นักประวัติศาสตร์สันนิษฐานว่านครสวรรค์มีชื่อปรากฏมาตั้งแต่ก่อนสุโขทัยเป็นราชธานี มีชื่อในศิลาจารึกของสุโขทัย โดยเรียกว่า เมืองพระบาง เป็นเมืองหน้าด่านที่สำคญในการทำศึกสงคราม ตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยา ธนบุรี กระทั่งถึงกรุงรัตนโกสินทร์ ภายหลังเรียกชื่อว่า เมืองชอนตะวัน และเปลี่ยนเป็น นครสวรรค์ ในที่สุด แต่ชาวบ้านโดยทั่วไปเรียกกันว่า เมืองปากน้ำโพ ในประวัติศาสตร์มีหลักฐานทางโบราณคดีบ่งชี้ว่า นครสวรรค์ เคยเป็นเมืองเกษตรกรรมมาตั้งแต่ยุคต้นประวัติศาสตร์ เป็นศูนย์กลางของการคมนาคม เป็นที่ตั้งของกลุ่มชนชาวจีนที่มาทำมาค้าขายระหว่างประเทศ
เมืองพระบางเป็นเมืองโบราณในสมัยสุโขทัยคู่กับเมืองคนที โดยตัวเมืองพระบางอยู่ที่เมืองนครสวรรค์เก่า ส่วนเมืองคนทีสันนิษฐานว่าอยู่ที่บ้านโคน ริมฝั่งแม่น้ำปิง จังหวัดกำแพงเพชร จากข้อมูลในศิลาจารึกสมัยสุโขทัย เมืองพระบางถูกผนวกรวมกันเข้ากับอาณาจักรสุโขทัยในสมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์และตั้งตัวเป็นอิสระเมื่อสิ้นสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช และถูกผนวกรวมอีกครั้งในสมัยพระยาลิไท พระองค์ได้ประดิษฐานพระพุทธบาทพร้อมทั้งศิลาจารึกวัดเขากบไว้ที่เขากบ เมืองพระบาง ปัจจุบันอยู่ในจังหวัดนครสวรรค์ ในสมัยพระมหาธรรมราชาไสลือไทที่ประกาศให้สุโขทัยเป็นเอกราชได้รวมเมืองพระบางไว้ในอาณาเขตด้วย
เมื่ออำนาจของกรุงศรีอยุธยากล้าแข็งขึ้น เมืองพระบางจึงไปขึ้นกับกรุงศรีอยุธยาในที่สุด มีหลักฐานในตำนานมูลศาสนาว่าพระญาณคัมภีร์ขอที่สร้างวัดในอยุธยาเมื่อ พ.ศ. 1972 สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2 ไม่อนุญาตจึงมาขอที่ที่เมืองพระบาง เจ้าเมืองพระบางไม่ยกที่ให้ อ้างว่าเป็นข้าขอบขัณฑสีมาของอยุธยา เมื่ออยุธยาไม่ให้ ทางเมืองพระบางก็ให้ไม่ได้
ปากน้ำโพ
บ้างเล่าว่าที่เรียกว่า "ปากน้ำโพ" ก็คือว่าเป็นบริเวณที่แม่น้ำปิง และน่านมาบรรจบกัน จึงเรียกว่า "ปากน้ำโผล่" และเพี้ยนมาเป็น "ปากน้ำโพ" ส่วนอีกตำรากล่าวว่า เป็นปากน้ำของแม่น้ำโพ (คือแม่น้ำน่านในปัจจุบัน) ที่ไหลมาบรรจบกับแม่น้ำปิง จึงเรียกว่า ปากน้ำโพ ดังเช่น ปากยม ปากชม ปากลัด และปากน้ำอื่น ๆ
ภูมิประเทศ
สภาพภูมิประเทศของจังหวัดนครสวรรค์อยู่ในดินแดนของลุ่มน้ำ เป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำสายหลักของภาคกลาง นั่นคือ แม่น้ำเจ้าพระยา อันเป็น การไหลบรรจบของแม่น้ำสี่สายจากภาคเหนือ ได้แก่ แม่น้ำปิง แม่น้ำวัง แม่น้ำยม และแม่น้ำน่าน ด้วยเหตุนี้ จังหวัดนครสวรรค์จึงมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เมืองสี่แคว นอกจากนี้ยังมีภูเขาขนาดย่อมกระจัดกระจายในอำเภอต่าง ๆ
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 15 อำเภอ 130 ตำบล 1328 หมู่บ้าน
1. อำเภอเมืองนครสวรรค์
2. อำเภอโกรกพระ
3. อำเภอชุมแสง
4. อำเภอหนองบัว
5. อำเภอบรรพตพิสัย
6. อำเภอเก้าเลี้ยว
7. อำเภอตาคลี
8. อำเภอท่าตะโก
9. อำเภอไพศาลี
10. อำเภอพยุหะคีรี
11. อำเภอลาดยาว
12. อำเภอตากฟ้า
13. อำเภอแม่วงก์
14. อำเภอแม่เปิน
15. อำเภอชุมตาบง
การปกครองแบ่งออกเป็น 15 อำเภอ
สถานที่สำคัญ
บึงบอระเพ็ด
วัดจอมคีรีนาคพรต
อุทยานสวรรค์
ศาลเจ้าพ่อเทพารักษ์-เจ้าแม่ทับทิม
วัดเกรียงไกรกลาง
วัดศรีสวรรค์สังฆาราม
วัดวรนาถบรรพต
วัดนครสวรรค์
หอวัฒนธรรมจังหวัดนครสวรรค์
วัดคีรีวงศ์
หอชมเมืองนครสวรรค์
พุทธอุทยานนครสวรรค์
ถ้ำบ่อยา
เมืองโบราณจันเสน
ถนนคนเดิน ตาคลี
พิพิธภัณฑ์จันเสน
วัดถ้ำพรสวรรค์
น้ำตกวังน้ำวิ่ง
เขาถ้ำพระ
ตลาดน้ำวัดบางประมุง
เขาหน่อ-เขาแก้ว
เมืองโบราณเมืองบน-โคกไม้เดน
เมืองโบราณดงแม่นางเมือง
แหล่งโบราณคดีวัดโพธิ์ประสาท
ป่าไพศาลี
อุทยานแห่งชาติแม่วงก์
ทุ่งหินเทิน
เศรษฐกิจ
จังหวัดนครสวรรค์เป็นศูนย์กลางการคมนาคมในเขตพื้นที่ภาคเหนือตอนล่างและภาคกลางตอนบน เพราะเป็นชุมทางของคมนาคมที่หลากหลายไม่ว่าจะเป็นถนน รถไฟ หรือทางน้ำ นอกจากนี้ยังเป็นที่ตั้งของท่าข้าวกำนันทรง ซึ่งเป็นตลาดกลางค้าข้าวแห่งแรกของประเทศไทย เป็นจังหวัดที่เจริญเป็นอันดับที่ 12 ของประเทศไทย ข้อมูลจากรายชื่อเมืองใหญ่ของประเทศไทยเรียงตามจำนวนประชากร
บุคคลสำคัญ
- สุนัย จุลพงศธร สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ระบบสัดส่วน สังกัดพรรคเพื่อไทย
- โชคชัย บัณฑิต นักเขียนรางวัลซีไรต์
- นันทิดา แก้วบัวสาย นักร้อง
- ศักดิ์ศิริ มีสมสืบ นักเขียนรางวัลซีไรต์ในปี 2535 จากเรื่อง มือนั้นสีขาว
- ประภาวดี เจริญรัตนธารากุล นักกีฬายกน้ำหนักเหรียญทองโอลิมปิก 2008
- อาภาพร นครสวรรค์ นักร้องลูกทุ่งชื่อดัง
- ยุทธนา เปื้องกลาง ตูมตาม thestar7
- อำพร หญ้าผา (นักวอลเล่ย์บอลหญิงทีมชาติไทย)
- ศิริพร อยู่ยอด นักแสดง
- ภาษิต อภิญญาวาท ผู้ประกาศข่าว
- อนาวิน จูจีน นักฟุตบอลสังกัดสโมสรฟุตบอลบางกอกกล๊าส
- ภัทร์พิชชา เทวัญอุทัยวงศ์ แคท AF9
ที่มา : th.wikipedia.org
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น